در مجالس ختم و تشریفات مجالس، صحبت کردن نیازمند ظرافت و دقت خاصی است. هدف اصلی از صحبت کردن در این مراسم، ابراز همدلی با خانواده داغدار و تجلیل از درگذشته است. در ادامه به چند نکته مهم در این شرایط حساس اشاره میکنیم.
در مجالس ختم چه بگوییم و چه نگوییم؟
جملهها و حتی کلمههایی که برای تسلیت گفتن در مراسم ختم استفاده میکنید، در شکل دادن خاطرات بازماندگان بعد از دست دادن عزیزانشان بسیار پر اهمیت است. آنها در این لحظهها روی مکالمههایی که دارند، متمرکز میشوند و ذهنیت جدیدی بعد از شنیدن کلمات شما دارند. با استفاده از راهنمای جامع زیر با جملهها و کلمههایی که در مراسم ختم به آنها نیاز پیدا میکنید، آشنا میشوید:
جملههای پیشنهادی برای گفتن تسلیت
از جملات کوتاه و مؤثر برای ابراز همدردی استفاده کنید. برای مثال:
- فقدان عزیزتان را تسلیت میگویم.
- در غم شما شریک هستم.
- برای شما صبر جمیل آرزو میکنم.
- خداوند به شما صبر بدهد.
- در این سختیها در کنارتان هستم.
- برای شما و خانواده محترم صبر و سلامتی آرزو میکنم.
- از شنیدن خبر درگذشت … بسیار متأسف شدم. او انسان شریفی بود.
- اگر به هر کمکی نیاز داشتید، در خدمت هستم.
این نکته را بدانید که هر فردی به شیوهای خاص با غم و اندوه کنار میآید. بنابراین، مهم است که به احساسات و نیازهای فرد مقابل احترام بگذارید.
یادآوری خاطرات خوب
در حین استفاده از جملههایی با بار مثبت و سرشار از حس همدلی به خاطرات خوشی که با درگذشته داشتهاید اشاره کنید و از ویژگیهای مثبت او بگویید. این ترفند باعث سبکتر شدن خانواده متوفی میشود و افراد مهمان دیگر از او به خوبی یاد میکنند.
پرهیز از کلیشهها
از تکرار جملات کلیشهای و تکراری خودداری کنید. سعی کنید صحبتهایتان از صمیم قلب باشد. در واقع، آنچه که باعث تاثیرگذاری صحبت کردن در مجالس ختم میشود، همین توانایی دوری کردن از کلیشههای تکراری است.
پرهیز از سوالات شخصی
از پرسیدن سوالات شخصی در مورد علت فوت یا جزئیات مراسم خودداری کنید. با این کار، شاید پاسخ سوال را پیدا کنید اما برای شخص عزاردار، حرف زدن درباره مشکلاتی که منجر به فوت عزیزشان شده، خارج از توان عاطفی و روحی است. پس تا جایی که میتوانید از پرسیدن سوالات شخصی خودداری کنید، حتی اگر وسوسه زیادی برای پیدا کردن پاسخ دارید.
پرهیز از مقایسه
مقایسه مرگ عزیزانمان با دیگران حتی اگر با نیت تسلی دادن باشد، به دلایل مختلفی نامناسب است. در قدم اول، هر فقدانی منحصر به فرد است و عزاداری هر فرد به شدت شخصی و وابسته به رابطه او با فرد از دست رفته است.
در قدم دوم، مقایسه باعث میشود که فرد داغدار احساس کند که غم و اندوه او به اندازه کافی مهم نیست یا اینکه باید سریعتر از این حالت خارج شود. در نهایت، مقایسه مرگ بین افراد باعث ایجاد حس رقابت ناسالم در میان عزاداران میشود که در این شرایط بسیار دردناک و عذابآور است. به جای مقایسه، بهتر است به هر فرد اجازه دهیم که غم خود را به شیوهای شخصی درک کند و راهی جز همدلی با او نداریم.
پرهیز از اظهارنظرهای منفی
یکی از آداب صحبت کردن در مجالس ختم به دوری کردن از اظهارنظرهای منفی در مورد متوفی مربوط میشود. پس تا جایی که برایتان در مراسم ختم میسر است، از اظهار نظر منفی درباره متوفی باید خودداری کنید. هر فردی، صرف نظر از نقاط ضعف و قوتش، سزاوار احترام است. بیان نظرات منفی در مورد فردی که دیگر در بین ما نیست، نه تنها نشاندهنده بیاحترامی به اوست، بلکه میتواند به خانواده داغدار نیز آسیب برساند.
در ضمن، مراسم ختم و رویدادهایی که ازطرف تشریفات مجالس مشهد برگزار میشود، مکانی برای ابراز همدلی و تسلیت است. بیان نظرات منفی، فضای مراسم را متشنج کرده و باعث ناراحتی بیشتر بازماندگان میشود. بدیهی است که بازماندگان در این شرایط حساس، نیاز به حمایت و آرامش دارند. بیان نظرات منفی در مورد آن مرحوم میتواند باعث تشدید غم و اندوه آنها شود.
چگونه در مراسم ختم صحبت کنیم؟
صحبت کردن در مجلس ختم برای آرام کردن و دلداری دادن افراد بازمانده با رعایت نکتههای ظریف، اثربخشی بیشتری دارد. این چند نکته ظریف را در بخش زیر یادآوری کردیم و در تشریفات مجالس ترحیم مشهد میتوانید آنها را به کار بگیرید:
صدای آرام و ملایم
صدای بلند و پرخاشگرانه میتواند باعث تشویش و ناراحتی بیشتر بازماندگان شود. برای اجرای این نکته، سعی کنید نفس عمیق بکشید و با صدایی آرام و یکنواخت صحبت کنید. همچنین از لحن محاورهای و کلمات آرامشبخش استفاده کنید.
زبان ساده و روان
درک اهمیت زبان ساده و روان برای صحبت کردن در مجالس ختم بسبار مهم است؛ چرا که همه افراد ممکن است در شرایط عزاداری، توانایی تمرکز بالایی نداشته باشند. بنابراین استفاده از زبان ساده و روشن به درک بهتر پیام و منظور اصلی شما کمک میکند. به همین دلیل بهتر است از کلمات پیچیده و اصطلاحات تخصصی خودداری کنید، جملات کوتاه و واضح را به کار ببرید و از تکرار مفاهیم کلیدی نترسید.
نگاه مستقیم
هنگام صحبت کردن در مجلس ترحیم و ختم، نگاه مستقیم به چشمان مخاطب، نشانهای از صداقت و همدلی است و به ایجاد ارتباط عمیقتر کمک میکند. پس سعی کنید به چشمان فرد مقابل نگاه کنید. این کار نشان میدهد که شما به حرفهای او توجه میکنید و با او همدلی دارید.
پرهیز از طولانیگویی
در مراسم ختم، صحبتهای طولانی ممکن است حوصله مخاطب را سر برده و باعث شود که پیام شما به طور کامل منتقل نشود. پس قبل از صحبت کردن، نکتههای اصلی را که میخواهید بیان کنید، در نظر بگیرید و سعی کنید صحبتهای خود را در کوتاهترین زمان ممکن به آنها برسانید.
در مجلس ختم چه زمانی صحبت کنیم؟
بهترین زمان برای صحبت کردن در مجلس ختم، وقتی است که خانواده داغدار تمایل به صحبت کردن داشته باشند و فضای کلی مراسم برای گفتگو مناسب باشد. به طور کلی، بهتر است از صحبتهای طولانی و متوالی در ابتدای مراسم خودداری شود و فرصت بیشتری به خانواده داغدار دهید تا به حال خود بیایند. پس از گذشت مدتی، با احتیاط و با مشاهده حال و هوای آنها به گفتگو بپردازید. همچنین از فرصتهای کوتاه بین دو بخش مراسم یا پس از پایان مراسم اصلی استفاده کنید تا با خانواده داغدار به صورت خصوصی صحبت کنید. از اینکه با تشریفات سفیر همراه بودید، متشکریم.